Wat doe jij als je kind intens verdrietig is?

Er zijn vier sleutels die je als moeder aan je sleutelbos nodig hebt, als jouw kind te maken krijgt met verdriet.

Ik praat vanuit mijn rol als expert op het gebied van kinderen & rouw, over verdriet als gevolg van ongeneeslijke ziekte of overlijden van een dierbare. Maar verlies is breder dan dat. Denk aan verdriet dat kinderen hebben omdat ze buitengesloten worden, hun ouders die gescheiden zijn, hun lievelingspoes die dood is. De emoties die kinderen dan voelen, zijn universeel. De heftigheid verschilt natuurlijk wel. 

Hieronder lees je hier welke vier sleutels je als ouder nodig hebt om jouw kind te steunen bij zijn verdriet. En het mooie is dat we die allemaal al aan onze sleutelbos hebben zitten. Je hoeft dus alleen de juiste sleutel op het juiste moment te pakken.

1. Luisteren

Kinderen die worstelen met verdriet, hebben vaak behoefte aan een veilige ruimte waarin ze hun gevoelens kunnen uiten zonder oordeel.

Laat goed bedoelde adviezen, oplossingen, of het delen van eigen ervaringen voorlopig achterwege. Door alleen te luisten en je kind de mogelijkheid te bieden te vertellen wat er in zijn hoofd omgaat, geef je hem de ruimte emoties te verwerken. Dit helpt hem om zich begrepen en gesteund te voelen, wat een cruciale stap is in het omgaan met zijn verdriet. 

2. Correcte informatie

Vertel altijd de waarheid.

Als je probeert je kind te beschermen door informatie achter te houden, kan het zijn dat ze hun eigen (foute) waarheid gaan creëren. Ondanks dat elke moeder (en vader) dit vanuit een liefdevolle en goede intentie doet, werkt dit averechts. Ze kunnen zelfs zichzelf, onterecht, de schuld gaan geven van de situatie. Levensgevaarlijk dus. Het is schadelijker om niets te zeggen tegen je kind, dan de waarheid (hoe pijnlijk ook) met je kind te bespreken. Het is wetenschappelijk bewezen dat kinderen rustiger zijn en meer hun emoties tonen als ze meer weten over een pijnlijke situatie, dan dat ze niet betrokken worden en op zichzelf aangewezen zijn hoe ze de situatie moeten interpreteren. 

3. Warmte en veiligheid

"All you need is love".

Als jouw kind een dierbare verliest, verandert er in korte tijd heel veel. Een basisbehoefte van ieder kind is warmte en veiligheid. Laat je kind daarom zoveel als mogelijk in zijn vertrouwde omgeving. Probeer vast te houden aan jullie bestaande gezinsroutines (opvang, sportclubjes, speelafspraakjes). Lichamelijk contact, bijvoorbeeld een arm om een kind heen, werkt voor kinderen emotie-regulerend. Soms kun je dus 'communiceren' met je kind over hoe hij zich voelt, zonder dat je met elkaar praat. 

4. Herinneringen

Tastbare herinneringen zijn cruciaal in het rouwproces van een kind. 

Het is belangrijk dat kinderen herinneringen levend kunnen houden. Geef ze daarom iets tastbaars van de overledene wat de herinneringen levend houdt. Denk hierbij aan foto's, geluidsopnames, kleding (geur), filmpjes of bijvoorbeeld een geschreven brief van de overledene. Elke keer als je kind hierdoor weer terugdenkt aan wie hij mist, voelt hij het gemis weer. Dat is enerzijds verdrietig en emotioneel, maar anderszijds ook een klein stapje in het rouwproces dat hij doorloopt. 

Je eigen kind verdrietig zien is als moeder misschien nog wel lastiger dan zelf verdrietig zijn. Als moeder van 3 weet ik dat als geen ander. Je bent snel geneigd om het verdriet weg te poetsen, te sussen of te verzachten. Dat is lief bedoelt, maar wat je je kind onbewust leert, is dat hij niet openlijk (langer) verdrietig mag zijn. Als er aanleiding is om dat wel te zijn, wil je liever het verdriet de volle aandacht geven zodat je kind daarna de ruimte voelt om weer verder te gaan. Hij zich trots voelt dat hij ook een moeilijke situatie aan kan en dat hij leert dat tranen soms letterlijk voor opluchting zorgen als ze er uit zijn.

Lang leve de tranen! 

Lieve groet, 

Hanne