"De vader van mijn kinderen zit in detentie"

Er zijn zo van die onderwerpen waar moeders moeilijk over praten, omdat er vaak heftige meningen over bestaan. Wij vinden het tijd om die moedertaboes te doorbreken en dat doen we in deze nieuwe rubriek. Deze week vertelt Eveline (40) ons open en eerlijk over haar partner, tevens de vader van haar kinderen, die in detentie zit. Expert Kirsten Bilderbeek geeft vervolgens advies. 

Eveline (40): “Toen mijn oudste zoontje 1 jaar was, kwam zijn vader voor het eerst vast te zitten. Inmiddels is hij 4 jaar en heeft hij een broertje van 1. Mijn vriend zit nu in een forensisch kliniek na bijna twee jaar in de gevangenis te hebben gezeten.

In de begintijd ging ik altijd alleen op bezoek in de gevangenis. Ik vond het geen plek voor kleine kinderen. Maar hoe ouder mijn zoontje werd, hoe vaker hij ging vragen waar papa was. Toen begon ik hem toch mee te nemen. Ik weet nog dat mijn zoontje zei: “Kijk mama, we zijn op papa’s werk.” De uniformen en de detectiepoortjes leek hij allemaal niet te zien. Hij vond het wel reuze interessant dat zijn knuffel in een kluis moest, die mocht niet mee naar binnen.

Eens in de drie maanden papadag

Mijn vriend heeft misschien verkeerde keuzes gemaakt in zijn leven, maar hij blijft een lieve vader. Ik schrijf hem brieven en stuur hem foto’s van de kinderen, zodat hij op de hoogte blijft. Mijn oudste zoon heeft er veel moeite mee dat zijn vader niet thuis woont. Dan wil hij met papa fietsen of dat papa een verhaaltje voorleest voor het slapen gaan. Dat kan niet. De jongste heeft dat besef minder, maar belt wel met zijn vader en herkent dan zijn stem. We gaan nu wekelijks op bezoek. Ze mogen hun vader dan niet knuffelen of bij hem op schoot. Zodra dat wel gebeurt, wordt het bezoek meteen afgebroken. Eens in de drie maanden is er papadag in de gevangenis. De kinderen mogen dan een paar uur met hun vader in de gymzaal spelen. Dit is heel fijn en komt hun band ten goede. 

Toen mijn oudste zoon naar de peuterschool ging, besloot ik de juf te vertellen over onze thuissituatie. Mijn ouders waren daarop tegen. Zij waren bang dat hij een stempel zou krijgen. Straks zouden andere kinderen niet meer met hem mogen spelen, omdat ouders bang zijn dat hij een slechte invloed op hun eigen kinderen heeft. Toch heb ik het wel verteld. Ik wilde graag dat het bekend was, voor het geval hij ander gedrag zou gaan vertonen of natuurlijk voor het geval dat hij er zelf over zou beginnen.

Vervelende reacties

Toen ik in verwachting raakte van mijn tweede kindje, kreeg ik vervelende reacties. “Het was zeker een ongelukje?”, vroegen mensen dan. Nee hoor, ik koos er bewust voor om nog een kind met mijn vriend te krijgen, zodat de jongens elkaar hebben.

Soms kies ik ervoor om tegen ouders op school te zeggen dat ik alleenstaande moeder ben. In feite is dat natuurlijk ook zo: de kinderen zijn altijd bij mij. Ik heb geen co-ouderschap of weekendregeling en krijg ook geen alimentatie. Ik onderhoud mijn gezin én hem (hij krijgt geen uitkering in de gevangenis) en dat is heel hard werken.

In de privésfeer en op mijn werk kreeg ik vaak de vraag: “Waarom blijf je bij die man?” Daarom houd ik het op mijn werk nu zo veel mogelijk voor me. Mensen begrijpen het niet, ze zien alleen een crimineel. Ze weten niet hoe het er echt aan toe gaat bij ons. Ik hoop dat we als gezin een tweede kans krijgen. Dat hoop ik ook voor andere gezinnen in hetzelfde schuitje. Ik wil hen ook wijzen op de stichtingen die er zijn voor gezinnen zoals wij. Zo hebben wij hulp gehad vanuit de gemeente en we hebben een opvoedcoach voor onze oudste zoon. Het is toch een trauma voor hem. Als laatste wil ik meegeven: oordeel niet te snel over een ander, we zijn allemaal mensen.”

Advies van de expert

Kirsten Bilderbeek is GZ-psycholoog in haar eigen psychologenpraktijk voor jonge ouders en eigenaar van LIMA Liefdevolle Mama’s. Kirsten is gespecialiseerd in psychologische behandelingen rondom zwangerschap, geboorte en het ouderschap. Ze geeft advies over dit moedertaboe. 

"Het is voor alle gezinsleden een complexe situatie wanneer één van de ouders afwezig is. In welke vorm dan ook: of dat nou een echtscheiding, ziekte of een gevangenisstraf is. In het geval van Eveline is de situatie extra complex, omdat oordelen van buitenaf hier ook een rol in spelen. Het vraagt heel wat van je als ouder om hiermee om te gaan. De verantwoordelijkheden die je alleen te dragen hebt, het gemis van je partner én dan ook nog de meningen van anderen. En niet te vergeten de zorgen die je hebt over de mogelijke impact van deze situatie op je kind(eren). Alles bij elkaar is het nogal wat om mee om te gaan. Het is heel begrijpelijk dat de hele situatie je kan overspoelen, helemaal als je niet de ruimte voelt om hier open over in gesprek te kunnen gaan. Je hebt veel op je schouders te dragen en je staat er in veel gevallen alleen voor.

In zo’n situatie is het belangrijk om dit alles niet alleen te willen dragen. Je hebt enerzijds baat bij praktische steun van anderen, maar het is ook belangrijk om ruimte te maken voor emotionele steun. Een plek waar je je zorgen kunt delen, je verhaal kwijt kunt en er ruimte mag zijn voor hoe jij je voelt en wat jij nodig hebt. Voel de ruimte en neem de ruimte om hier actief hulp in te vragen bij anderen, al dan niet bij een professional.

Ook voor de kinderen kan zo’n situatie impact hebben. Ze missen hun vader, ook in de kleine dagelijkse momenten. Het is belangrijk om goed aan je kind uit te leggen wat er speelt, aangepast aan het niveau van je kind. Ze hoeven niet alle details te weten. Wel is het belangrijk dat kinderen écht kunnen voelen dat het niet hun verantwoordelijkheid is en dat de situatie niets te maken heeft met hen. Kinderen voelen vaak heel veel, ook sluimerende spanningen. Het helpt om hier open over te kunnen praten, zodat ook zij kunnen delen waar ze mee zitten en waar ze zich zorgen over maken. Schroom ook niet om voor hen eventueel ook professionele ondersteuning te zoeken.

Oftewel, zoek één of meerdere personen bij wie je je vertrouwd voelt, om open te kunnen delen waar je mee worstelt en tegen aanloopt. Niet alles kan opgelost worden en je hebt helaas geen invloed op de mening van anderen, maar je hebt wel invloed op de manier waarop jij hier als ouder mee omgaat en in hoeverre je ruimte neemt om ook goed voor jezelf, en daarmee voor je kinderen, te zorgen."