Alles over jou als werkende (aanstaande) mama

Als je net mama bent geworden, moet je er misschien nog absoluut niet denken om weer aan het werk te gaan. Helaas is dit vaak wel nodig en er zijn een aantal dingen die dan handig zijn om te weten. Het is niet altijd even makkelijk om werk en gezin te combineren, daarom hieronder wat tips en uitleg over je rechten als werkende (aanstaande) mama.

Recht op verlof

Als zwangere werknemer heb je recht op 16 weken zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Je kunt vanaf 6 weken voor de uitgerekende datum je verlof opnemen. Maar voel je je nog prima, mag je ook nog tot 4 weken voor je uitgerekende datum doorgaan. In dat geval heb je na de bevalling nog wat langer verlof.

Je werkgever mag niet van je eisen dat je 6 weken voor je uitgerekende datum verlof opneemt. Indien je baby later wordt geboren dan de uitgerekende datum, gaat dit niet ten koste van je verlof. Je hebt altijd 10 weken verlof na je bevalling, ook wanneer je 6 weken voor de uitgerekende datum verlof hebt opgenomen en je baby pas 2 weken na de uitgerekende datum geboren wordt. In dat geval heb je dus recht op 18 weken verlof.

Let wel op dat je alleen recht hebt op dit verlof als je een arbeidsovereenkomst hebt, je als zelfstandige werkt of als je een uitkering ontvangt.

Werken en borstvoeding

Moet je weer aan het werk, maar wil je graag borstvoeding blijven geven? Dan kun je ervoor kiezen om te kolven. Dit kun je gewoon op je werk doen. Hier gelden een aantal rechten en plichten voor.

Zo mag je de eerste 9 maanden na de bevalling je werk onderbreken om (live) borstvoeding te geven of te kolven. Dit mag je zo vaak en zo lang doen als nodig is, tot het maximum van een kwart van je werktijd. Deze tijd moet doorbetaald worden door je werkgever. Ook moet er een geschikte ruimte beschikbaar gesteld worden door je werkgever, een ruimte die op slot kan en genoeg privacy biedt.

Is deze ruimte er niet, dan moet je werkgever je in de gelegenheid stellen om thuis te kolven of te voeden. De eerste 6 maanden moet je werkgever rekening houden met het kolven of geven van borstvoeding door je werk en je werkplek zo te organiseren dat het voor je melkproductie geen gevolgen heeft. Dit kan een aangepast rooster betekenen, geen nachtdiensten en flexibele werktijden. Maar om hier allemaal recht op te krijgen ben je wel verplicht om je werkgever van te voren in te lichten dat je van plan bent om borstvoeding te gaan geven.

Soms kun je zelf je werktijden wat aanpassen, door bijvoorbeeld ’s morgens wat later te beginnen, in je lunchpauze te kolven en ’s middags wat eerder naar huis te gaan. Op die manier kun je de meeste voedingen live geven.

Minder werken als mama

Wanneer er een kindje geboren wordt, willen veel vrouwen minder werken. Dit kan voor de werkgever flink wat gevolgen hebben. Indien je minstens één jaar in dienst bent bij je werkgever, heb je het recht om minder (of meer) uren te gaan werken. Zo’n verzoek mag een werkgever eigenlijk enkel weigeren als er sprake is van zogenaamde “zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen”. Je moet wel 4 maanden van te voren schriftelijk een verzoek indienen bij je werkgever. Geef hierin duidelijk aan wat je wilt veranderen en vanaf wanneer dit in zou moeten gaan. Werk je echter in een klein bedrijf, met minder dan 10 werknemers, dan geldt bovenstaande niet. In dit geval zou de verandering veel ingrijpender zijn voor het bedrijf. Spreek hier goed over met je werkgever en kijk wat de mogelijkheden zijn. 
Wanneer je zwanger bent, mag je overigens niet ontslagen worden door je werknemer. Ook mag een zwangerschap nooit een reden zijn om een kandidaat af te wijzen voor een sollicitatie, een werknemer tijdens de proeftijd te ontslaan of het contract van een werknemer niet te verlengen.