Vijfde ziekte; wat is het?

De vijfde ziekte, ook bekend als erythema infectiosum, is een veelvoorkomende virale infectie die vooral onder kinderen voorkomt. Het wordt veroorzaakt door het parvovirus B19 en je bent er 7 tot 12 dagen ziek van. Kenmerken zijn een typische uitslag op het gezicht en de ledematen. De vijfde ziekte komt in de hele wereld voor en uit zich meestal aan het eind van de winter en het begin van de lente. In dit artikel vertellen we wat vijfde ziekte precies is, de oorzaken en symptomen, het diagnosticeren, behandelen en voorkomen ervan.

Wat is de vijfde ziekte?

De vijfde ziekte is een besmettelijke ziekte die meestal voorkomt bij kinderen tussen de 5 en 15 jaar oud. Het begint met symptomen die lijken op een verkoudheid, zoals een loopneus, lichte koorts en hoofdpijn. Na een paar dagen verschijnt de kenmerkende uitslag, die eruitziet als een "slapped cheek" met een rode, ovale uitslag op de wangen. Deze uitslag kan zich vervolgens verspreiden naar de armen, benen en romp.

Oorzaken

Vijfde ziekte wordt veroorzaakt door het parvovirus B19. Het virus verspreidt zich via druppeltjes in de lucht door hoesten of niezen, maar kan ook worden overgedragen door direct contact met besmette voorwerpen. Het kan enkele dagen duren voordat de symptomen verschijnen nadat iemand is blootgesteld aan het virus.

Symptomen

De symptomen van vijfde ziekte variëren van mild tot matig en kunnen per persoon verschillen. Naast de typische uitslag op het gezicht en de ledematen, kunnen andere symptomen zijn:

• Koorts
• Vermoeidheid
• Keelpijn
• Jeukende huid

Diagnosing vijfde ziekte

De diagnose van vijfde ziekte wordt meestal gesteld op basis van de kenmerkende symptomen en de medische geschiedenis van de patiënt. In sommige gevallen kunnen aanvullende tests nodig.

Fysiek onderzoek

Bij een fysiek onderzoek zal de arts letten op de karakteristieke uitslag op het gezicht en de ledematen. Ze zullen ook de lymfeklieren controleren op eventuele zwelling en het gehemelte onderzoeken op tekenen van roodheid.

Bloedonderzoek

Met een bloedonderzoek kan gecheckt worden of er antilichamen tegen het parvovirus B19 aanwezig zijn. Deze antilichamen verschijnen meestal enkele dagen na het begin van de symptomen.

Complicaties

Over het algemeen is vijfde ziekte een milde ziekte en herstellen de meeste mensen zonder complicaties. Het kan echter ernstiger zijn bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, zwangere vrouwen of mensen met bepaalde bloedaandoeningen. In zeldzame gevallen kan het virus gewrichtsontsteking veroorzaken.

Behandeling vijfde Ziekte

Er is geen specifieke behandeling voor vijfde ziekte, omdat het meestal vanzelf verdwijnt binnen 1-3 weken. De focus ligt op het verlichten van de symptomen en het bevorderen van comfort tijdens het herstel.

Zelfzorgmaatregelen

• Rust en voldoende slaap
• Voldoende vochtinname
• Paracetamol om koorts en pijn te verlichten
• Verzachtende crèmes voor jeukende huid

Medicijnen

In sommige gevallen kunnen antivirale geneesmiddelen worden voorgeschreven, vooral voor mensen met een verzwakt immuunsysteem of zwangere vrouwen. 

Voorkomen vijfde Ziekte

Het is moeilijk is om volledig te voorkomen dat vijfde ziekte zich verspreidt, maar er zijn een paar voorzorgsmaatregelen die genomen kunnen worden.

Hygiënepraktijken

• Regelmatig handen wassen met zeep en water
• Bedekken van mond en neus bij hoesten en niezen
• Vermijden van nauw contact met geïnfecteerde personen

Uitsluitingsbeleid

Het wordt aangeraden om kinderen met vijfde ziekte thuis te houden totdat de uitslag verdwijnt. Dit helpt verdere verspreiding van het virus te voorkomen, vooral op scholen en op de kinderopvang.

De vijfde ziekte als je zwanger bent

Hoewel de meeste zwangere vrouwen die besmet raken met de vijfde ziekte geen ernstige problemen ondervinden, bestaat er een klein risico op complicaties. 

In zeldzame gevallen kan het virus leiden tot bloedarmoede bij de ongeboren baby, vooral als de infectie optreedt tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. 

Het is belangrijk dat zwangere vrouwen die in contact zijn geweest met de vijfde ziekte hun zorgverlener op de hoogte stellen. Deze kan bepalen of verdere monitoring of tests nodig zijn om de gezondheid van de baby te waarborgen.

In haar blog vertelt huisjeeggink over de zorgen die zij had toen ze besmet raakte met de vijfde ziekte tijdens haar zwangerschap. De hele blog kun je hier lezen.