Baby op komst? 5x hier moet je rekening mee houden!

In 2018 kregen 75,5 duizend vrouwen een eerste kind (bron: CBS). Zij werden voor het eerst moeder. Wanneer je in verwachting bent van je eerste kindje, komt er ontzettend veel op je af. Een zwangerschap is een bijzondere en tegelijk spannende tijd, maar met deze tips weet je zeker dat je goed voorbereid bent! We gaan het hebben over kraamzorg, borstvoeding of flesvoeding, het slaapritme en de verzorging van je baby en musthaves voor de eerste dagen van je kleintje. Lees je mee? 

1. Kraamzorg aanvragen

In Nederland heb je na je bevalling recht op kraamzorg. Kraamzorg is niet verplicht, maar het wordt wel vergoed vanuit de basiszorgverzekering. Je betaalt alleen een vaste eigen bijdrage per uur. Je hebt recht op minimaal 24 uur en maximaal 80 uur kraamzorg.

Wat doet de kraamverzorgende?

De kraamverzorgende houdt de gezondheid van jouw en je baby in de gaten en leert je hoe je je baby moet verzorgen. Ook zorgt ze voor een deel van het huishouden. De kraamverzorgende is er dus om je te helpen en zorgt ervoor dat je je zekerder voelt als moeder. Na de kraamtijd ben je als het goed is een stuk zekerder van jezelf als moeder en ben je al een beetje hersteld van de bevalling. Hierdoor kun je het leven als moeder ook zonder kraamverzorgende aan!

Kraamzorg en de bevalling

Wanneer je thuis bevalt, komt de kraamverzorgende al bij je in huis wanneer de bevalling er aan zit te komen. De kraamverzorgende assisteert de verloskundige tijdens de bevalling door ervoor te zorgen dat alles klaarstaat en door te helpen wanneer nodig. Wanneer je in het ziekenhuis bevalt, komt de kraamverzorgende naar je toe zodra je weer thuis bent uit het ziekenhuis.

Kraamzorg aanvragen

Deze kraamzorg moet je al regelen tijdens je zwangerschap. Het aanvragen gaat via je zorgverzekeraar. Je kunt het beste je zorgverzekeraar meteen na je termijnecho inlichten over de zwangerschap en gelijk kraamzorg aanvragen. Vraag ook goed na op hoeveel uur kraamzorg je recht hebt, of je zelf een kraambureau mag uitkiezen en of zij een contract hebben met een bepaald bureau.

Daarnaast moet je rond 37 weken zwangerschap klossen aanschaffen voor onder je bed. Deze kun je afhalen bij de thuiszorgwinkel. Het bed moet minimaal 70 cm hoog zijn.

2. Borstvoeding of flesvoeding?

Als moeder moet je kiezen of je borst- of flesvoeding wilt geven. De meningen over borst- en flesvoeding zijn erg verdeeld. Uiteindelijk moet jij beslissen waar je je het best bij voelt. Daar is jouw baby ook alleen maar bij gebaat. Mocht je bijvoorbeeld borstvoeding willen geven, maar het blijkt uiteindelijk niet te lukken, dan maakt dat je geen slechte moeder.

Voor- en nadelen borstvoeding

Er zijn overduidelijke voordelen van het geven van borstvoeding, maar er wegen ook zeker nadelen tegenop. Enkele voordelen:

Je hebt het altijd bij de hand;Het is altijd op de juiste temperatuur; Het bevat belangrijke antistoffen die goed zijn voor het immuunsysteem van je kindje;Je kindje moet krachtig zuigen, wat je ontwikkeling van de mond en kaken bevordert;Je hebt intiem contact met je kindje, wat de band bevordert;Tijdens het voeden wordt er bij jou in de hersenen oxytocine aangemaakt, dit zorgt ervoor dat het vloeien na de bevalling beter zal verlopen en je baarmoeder sneller zal krimpen.

De nadelen van borstvoeding zijn ook niet te onderkennen. Enkele nadelen:

Niemand kan even de voeding van je overnemen, de nachten zijn altijd voor jouw rekening;Wanneer je weer gaat werken, moet je melk afkolven;In het begin moet je vitamine K bijgeven, omdat de borstvoeding daar in tekort komt;Na 3/4 maanden moet je bijvoeden, omdat je dan belangrijke vitamines en ijzer mist;Je kan last krijgen van tepelkloven;Je kan een borstontsteking krijgen.Voor- en nadelen flesvoeding

Enkele voordelen van flesvoeding:

Iedereen is in staat om je kindje te voeden;Je kindje zal sneller doorslapen, want flesvoeding valt wat zwaarder dan borstvoeding en verzadigt meer;Je ziet precies wat je kindje binnenkrijgt en of dat voldoende is;Er is geen kans op tepelkloven of borstontstekingenDe kans dat je bij moet voeten of extra vitamines moet geven, is klein, want alle benodigde stoffen zitten al in de flesvoeding;Flesvoeding is in verschillende varianten te krijgen, bijvoorbeeld voor hongerige baby’s.

Echter heeft flesvoeding ook nadelen:

Het is niet gratis en je moet het niet vergeten op tijd bij te halen;Er zitten geen antistoffen in flesvoeding die je wel in borstvoeding kunt vinden;Je moet altijd in de gelegenheid zijn om de flesvoeding klaar te kunnen maken en ook altijd de spullen ervoor bij je te hebbenEr is geen huid-op-huidcontact zoals je dat hebt met borstvoeding;Het vloeien in de kraamweek zal ook langer duren omdat je baarmoeder niet zal samentrekken.

Wat kies je?

Kies voor datgene wat jij denkt dat het beste zal zijn voor jou én je kindje. Vergeet vooral niet te genieten van de momenten die je samen met je kindje hebt met het voeden, of dat nou aan de hand van borst- of flesvoeding is. En vergeet niet: lukt de borstvoeding niet, dan maakt dat jou geen slechte moeder!

3. Het slaapritme

Je pasgeboren baby bepaalt zelf wanneer hij wil eten of slapen. Een duidelijk patroon is er nog niet. Je baby moet eerst wennen aan het leven buiten de baarmoeder en zal de eerste periode vooral veel slapen, pasgeboren baby’s slapen gemiddeld 16 tot 18 uur per dag. Na die eerste weken kan je voorzichtig beginnen met het creëren van een schema voor je baby.

Hoe creëer je een ritme?

Het uitgangspunt is dat je kindje iedere keer ongeveer 1 à 1,5 uur uur wakker is. Om de 2 / 3 uur heeft je kindje behoefte aan eten. Een schema kan zijn: slapen, samen spelen en knuffelen, alleen spelen in bijvoorbeeld de box, eten. Dit is een indicatie, doe vooral wat goed voelt voor jullie. Merk je bijvoorbeeld dat je kindje na het ontwaken hongerig is? Geef dan direct voeding.

Hoe lang slaapt een baby?

Het aantal uren dat een kindje achterelkaar slaapt, verschilt per baby. De ene baby kan 5 tot 6 uur slapen, terwijl de andere baby pas na een jaar een nacht doorslaapt. Ook de dutjes overdag verschillen per kind. Zodra je merkt dat je baby tekenen van vermoeidheid toont, moet je hem in zijn bedje leggen. Zolang je baby alert, speels en gelukkig is tijdens zijn wakkere uren, krijgt hij naar alle waarschijnlijkheid voldoende slaap.

Pasgeboren baby’s slapen gemiddeld 16 tot 18 uur per dag, bestaande uit korte slaapjes. Deze korte slaapjes duren ongeveer 3 uur, waarna ze weer gevoed willen worden. Tussen de slaapjes door is je kindje ongeveer een uurtje wakker.

Rond de 3 of 4 maanden heeft je kindje nog 14 tot 15 uur slaap nodig. Hij is nu ongeveer een uur tot anderhalf uur wakker per keer.

Vanaf een half jaar heeft je kindje waarschijnlijk genoeg aan 2 tot 3 uurtjes overdag en maakt hij de meeste uren ’s nachts. Vanaf 9 maanden zal je kindje aan 2 slaapjes overdag voldoende hebben.

Let op: dit zijn gemiddeldes. Maak je niet direct zorgen als je kindje hier iets van afwijkt.

Dag- en nachtritme

Je baby geeft zelf aan wanneer hij wil slapen. Over het algemeen bepaalt hij zijn eigen ritme. Toch is het als ouder fijn om een beetje een dag- en nachtritme te creëren. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om te zorgen dat je baby ’s nachts de meeste uren slaapt en uiteindelijk zal doorslapen.

Zorg allereerst voor voorspelbaarheid. Dat wil zeggen dat je je aan eenzelfde ritme houdt. Houd bijvoorbeeld bovenstaand schema aan van slapen, samen spelen en knuffelen, alleen spelen en tot slot voeden.

Ten tweede kun je je kindje het beste niet wakker maken tijdens zijn dutjes, behalve als het tijd is voor de voeding. Komt je kindje ook ’s nachts nog voor een voeding? Geef deze dan in het halfdonker. Leg je kindje na de voeding direct weer terug in bed. Zo begrijpt hij het verschil tussen dag en nacht beter. Houd de kamer ’s nachts donker en kies er overdag voor om een beetje daglicht door te laten schemeren in de kamer. 

4. De verzorging van jouw baby

Luiers verschonen, haartjes wassen, nagels vijlen; het kleine, kwetsbare lichaam van je baby heeft veel verzorging nodig en is daarbij helemaal van jou afhankelijk. Hoe verzorg je je kindje?

Verzorging pasgeboren baby

Wat moet je allemaal doen voor de verzorging van een pasgeboren baby?

Luier verschonen

Eén van de belangrijkste dingen: luiers verschonen. Telkens als je baby heeft gepoept of geplast, verschoon je de luier. Het ziet er makkelijk uit, maar kan best lastig zijn, vooral wanneer je kindje erg bewegelijk is. Wanneer je begint, zorg dan altijd dat je alle spullen klaar hebt liggen. Dat scheelt een hoop gedoe. Denk aan een aankleedkussen, schone luier, billendoekjes, babyzalf en eventueel schone kleertjes. 

Maak je de romper los en stroop je deze op, zodat hij niet vies wordt. Open de luier en kijk voorzichtig wat de schade is. Leg de nieuwe luier vast open neer en til het onderlijfje van je baby op. Maak alles goed schoon met billendoekjes. Vergeet te liezen niet, daar blijft nog wel eens wat viezigheid achter. Veeg altijd van voor naar achter af. Als alles schoon is, kun je billenzalf op de billetjes smeren als dit nodig is. Dit heeft een beschermende en herstellende werking en zorgt ervoor dat de huid van je baby minder snel geïrriteerd raakt. 

Dan mag de schone luier aan. Vouw deze uit, leg hem onder de billetjes van je baby en maak hem vast met de plakstrips. De achterkant moet daarbij net iets hoger dan de navel komen. Om te checken of de luier niet te strak zit, kun je een vinger tussen de band van de luier en de buik van je baby steken. Kijk ook of het randje van de luier goed aan de buitenkant zit. Dan heb je minder kans op doorlekken, omdat de luier goed aansluit. Wanneer je de schone luier aan hebt getrokken, kun je de romper vastmaken en je baby aankleden!

Aan- en uitkleden

Het aan- en uitkleden is een hele kunst. Ondersteun het hoofdje en nekje van je baby altijd goed en maak voor het gemak gebruik van een aankleedkussen. Bij het uitkleden kan je het beste bij de sokken en het broekje beginnen. Vervolgens haal je de armen uit de mouwen en verwijder je de bovenkleding. Bij het aankleden is de volgorde andersom. 

Heb je een deel van het lijfje al uitgekleed? Bedek deze dan met een hydrofiele doek, zo krijgt jouw baby het niet koud. 

Baby in bad doen

Een ander belangrijk onderdeel van babyverzorging is je baby in bad doen. De meeste baby’s vinden het heerlijk om in bad te gaan. De huid van een baby is teer en water en zeep drogen de huid uit. Doe je baby daarom niet elke dag in bad, één keer per week is voldoende. 

Wanneer je je baby in bad doet, moet je met een aantal dingen rekening houden. Ten eerste de temperatuur van de ruimte waar je je baby baddert. Je blote baby krijgt het snel koud, een kamertemperatuur tussen de 20 en 24 graden wordt daarom aangeraden. Ook moet het badwater de juiste temperatuur hebben. De ideale watertemperatuur is 37 graden. Gebruik hiervoor een thermometer. Leg alle spullen die je nodig hebt van te voren klaar en zorg dat alles binnen handbereik ligt, denk daarbij ook aan de kleertjes die je je baby na het badderen aantrekt. Leg de kleertjes op de verwarming, zodat hij van een warm badje naar warme kleertjes gaat.

Droog je kindje na het badderen goed af met een hydrofiele luier. Deze is zacht en dun, waardoor je goed tussen de huidplooien komt. Begin bij het hoofdje, daar verliest je baby de meeste warmte. Smeer je baby eventueel in met crème of lotion, geef hem een schone luier en trek zijn warme kleertjes aan!

Navel verzorgen

Na de geboorte wordt de navelstreng doorgeknipt. Het navelstompje is hetgeen dat daarna achterblijft. Dit kun je het beste zoveel mogelijk met rust laten. Na een aantal dagen droogt dit uit en valt het er vanzelf af. Het navelstompje mag nat worden, maar dep het daarna wel voorzichtig droog. 

Nagels vijlen 

De nagels van je baby groeien snel en zijn vaak scherp. Wanneer je kindje nog geen drie maanden is, kun je zijn nagels het beste vijlen. De nagels zijn dan nog zo zacht, dat knippen ervoor kan zorgen dat ze dubbel klappen. Voor het vijlen gebruik je een kartonnen vijl. Pak een vingertje en druk je de huid naar beneden, zodat je goed bij de nagel kunt. Vijl altijd één kant op, zodat je scheurtjes voorkomt.

Oren en ogen schoonmaken

Een baby kan last krijgen van afscheiding in de ogen. Dit kun je voorzichtig weghalen met een watje met gekookt en afgekoeld water. Strijk altijd van buiten naar binnen.

Van de oren kun je het best zoveel mogelijk afblijven. Wel kun je de buitenkant van de oren en de binnenkant van de oorschelp schoonmaken. Doe dit bijvoorbeeld met een watje met olie of water. Oorsmeer moet je gewoon laten zitten. Maak de gehoorgang zeker niet schoon met een wattenstaafje, dit kan tot infecties leiden. 

5. Musthaves voor de eerste dagen

Wanneer je een checklist van benodigde baby spullen onder ogen krijgt, zal je wellicht schrikken van de hoeveelheid. Aangezien dit niet altijd budgettair verantwoord is en de ervaring leert dat niet alle spullen direct nodig zijn, zijn de volgende artikelen van belang om aan te schaffen voor de eerste dagen van je baby.

Slapen

Babybedje (wieg / ledikant)MatrasHoeslakenDekentjeKruik + kruikzakjeSlaappakjeSlaapzak Optioneel: babyfoon

Verzorging

CommodeAankleedkussen + hoezenHydrofil luiers (ongeveer 10, deze gebruik je veel)BadcapeHydrofiel washandjesEen bad met standaardDigitale thermometerKam of borsteltjeLuieremmerNagelvijltjesLuiers en billendoekjesBaby olie / zalfShampooSlabbetjes

Borstvoeding en kolven

ZoogcompressenVoedingsbh'sTepelzalfBorstkolfKoeltasje met koelelementFlesje en flesspeenFlessenwamer of magnetronEtiketten (het is handig om de datum en tijd van afkolven te noteren)

Flesvoeding

Minimaal 2 flesjes met een inhoud van 240ccMinimaal 2 flesspenenFlessenborstelFlessenwarmer of magnetronFlesvoeding

Naar buiten

KinderwagenAutostoeltjeTrappelzakGrote tasKleding in 2 maten, baby's groeien snel!